Dịch thuật và thích ứng

Khi truyền đạt một thông điệp tới người nghe hoặc người đọc mà ngôn ngữ mẹ đẻ của họ không giống ngôn ngữ của chúng ta, nhất là khi người đó thậm chí còn không hiểu ngôn ngữ, chúng ta phải dùng những cách khác nhau để truyền thông điệp rõ ràng hết mức có thể. Chúng ta có thể dùng cử chỉ, dấu hiệu, hoặc âm thanh để giúp người đối diện hiểu mình muốn nói gì. Tuy nhiên, khi giao tiếp bằng văn bản, chúng ta nhất định phải cần tới dịch thuật.

Một trong những công cụ được sử dụng nhiều trong dịch thuật chính là thích ứng. Công cụ này được áp dụng cho nhiều trường hợp, do những khác biệt văn hóa giữa người nói và người nghe có thể gây ra nhầm lẫn hoặc đơn giản là ngăn cản chúng ta hiểu nhau. Tuy nhiên, không nên nhầm lẫn thích ứng với địa phương hóa – hoạt động diễn ra khi đối tượng mục tiêu nói một biến thể của cùng một ngôn ngữ, ví dụ như trường hợp ở châu Mỹ Latinh. Khi thích ứng một thông điệp, chúng ta không dịch thông điệp ra nghĩa đen. Tuy nhiên điều này cũng không có nghĩa là khi thích ứng thông điệp hay ý tưởng, chúng ta không trung thành với thông điệp gốc, hay dịch không đúng. Đơn giản là, có những tình huống cần phải thích ứng. Học giả người Anh Peter Newmark định nghĩa thích ứng theo Vinay và Darbelnet là “việc sử dụng một tương đương được công nhận giữa hai tình huống. Đó là một quá trình tương đương văn hóa: Ví dụ: Dear Sir/Muy señor mío; Yours faithfully/Le saluda atentamente. “

Sự thích ứng, còn gọi là “Dịch thuật tự do” diễn ra khi dịch giả thay thế các thực tế hay tình huống văn hóa khi không có tham chiếu trong ngôn ngữ đích. Một ví dụ đơn giản là dịch “Friday the 13th” (thứ Sáu ngày 13) từ tiếng Anh sang tiếng Tây Ban Nha. Trong trường hợp này chúng ta cần phải thích ứng bản dịch với thực tế văn hóa ở các vùng nói tiếng Tây Ban Nha và dịch ra thành “Martes 13” (thứ Ba ngày 13). Sự thích nghi chính là những tương đương, và có thể được thấy rõ hơn trong bản dịch các chương trình truyền hình hay phim ảnh, nơi các đoạn hội thoại hay tham chiếu văn hóa phải được thích ứng với khán giả ngoại quốc.

Khi so sánh dịch thuật và thích ứng, chúng ta đang so sánh hai cách truyền đạt cùng một nội dung thông điệp. Trong nhiều trường hợp, không thể dịch một văn bản mà không thích ứng, bởi bản dịch nghĩa đen của thông điệp sẽ dẫn đến mất mát một phần hay toàn bộ ý nghĩa truyền tải đến đối tượng mục tiêu. Điều quan trọng cần nhớ là nên biết khi nào cần thích ứng một thông điệp khi một cách diễn đạt có tương đương phù hợp hơn trong một tình huống nhất định. Điều này sẽ giúp chúng ta trở thành những dịch giả chuyên nghiệp hơn.

DỊCH SỐ là một trong số những nhà cung cấp dịch vụ dịch thuật hàng đầu tại Hà Nội. Ngoài ra, công ty còn cung cấp dịch vụ dịch thuật đối với hơn 20 loại ngôn ngữ khác nhau. Công ty Dịch Số đáp ứng nhu cầu dịch thuật tài liệu kỹ thuật, pháp lý, học thuật, y học và marketing, cùng nhiều loại tài liệu khác. Quý khách hàng vui lòng tham khảo thêm thông tin trên website http://www.dichso.com/ hoặc liên hệ hotline +84 934 425 988.