Vai trò của dịch thuật với nghiên cứu khoa học

Vai trò của dịch thuật với nghiên cứu khoa học

Chúng ta đều biết rằng nếu muốn trở thành một nhà khoa học chuyên nghiệp trong thế kỷ 21, bạn phải biết giao tiếp bằng tiếng Anh. Đây không phải là vấn đề nếu bạn may mắn sinh ra trong gia đình có bố mẹ nói tiếng Anh, nhưng hãy thử nghĩa đến số đông các nhà khoa học trên thế giới buộc phải chia sẻ những sự tinh tế và tầm quan trọng trong nghiên cứu của họ bằng một ngoại ngữ mà xem.

Dịch thuật nghiên cứu khoa học

Một giới từ dùng sai chỗ hay chọn sai động từ có thể hủy hoại một bài diễn thuyết thuyết phục, giảm khả năng được đăng nghiên cứu lên nhật báo quốc tế hàng đầu cũng như giới hạn khả năng tác động của nghiên cứu đó. Đây không chỉ là tin xấu cho các nhà khoa học đang phải vật lộn để giao tiếp và chia sẻ về công việc của họ, mà còn là tin xấu cho khoa học.

Giới khoa học cần nhiều nhân sự được đào tạo có thể thu hẹp khoảng cách ngôn ngữ. Nhu cầu này đặc biệt cấp thiết trong các lĩnh vực như môi trường và nông học, mà quan điểm ngày càng được ủng hộ hiện nay là những sự can thiệp của khu vực và địa phương có thể có tác động toàn cầu.

Trong nỗ lực phổ biến công trình nghiên cứu, nhiều nhà khoa học nước ngoài đã dành nguồn tài trợ nghiên cứu quý giá của họ cho các dịch vụ dịch thuật tư nhân. Nhưng các dịch giả tiêu chuẩn có thể sẽ không hiểu được về lĩnh vực khoa học, cấu trúc của nghiên cứu khoa học hay ngôn ngữ kỹ thuật. Lựa chọn thay thế duy nhất là dựa vào các đồng nghiệp biết nói hai ngôn ngữ để dịch thuật.

Tuy nhiên một bài viết trên Nhật báo Ambio: A Journal of the Human Environment, các khoa đào tạo của các trường đại học không nói tiếng Anh có thể thuê các dịch giả chuyên nghiệp với kiến thức về khoa học, cũng như thuê các chuyên gia thống kê và kỹ thuật. Ngoài ra, họ có thể đưa ra các vị trí hấp dẫn cho các nhà nghiên cứu nói hai ngôn ngữ hay là người bản ngữ nói tiếng Anh, với số phần trăm thời gian dành cho hỗ trợ các đồng nghiệp dịch thuật, biên tập hay viết nghiên cứu cũng như các đầu ra nghiên cứu khác. Những vị trí này có thể là cố định hay dài hạn.

Vai trò quan trọng của các dịch giả trong các trường đại học tại các nước nói tiếng Anh cũng thường ít được chú trọng. Dịch thuật nghiên cứu sang bất cứ ngôn ngữ chính nào trên thế giới (Trung, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha hoặc Pháp) có thể tăng tỉ lệ trích dẫn của một nghiên cứu. Thật vậy, toàn bộ sản lượng nghiên cứu khoa học về môi trường, sinh học và nông nghiệp của các quốc gia nói 4 ngôn ngữ trên chiếm 1/5 tổng số nghiên cứu được đăng tải toàn cầu. Bản dịch của nghiên cứu sang những ngôn ngữ khác nhau sẽ cho phép tích lũy được nhiều thông tin ủng hộ hoặc phản đối các giả thuyết hơn và tăng chia sẻ kiến thức trong các lĩnh vực ứng dụng, như nông học hay bảo tồn mà ở một số quốc gia, những nghiên cứu và trích dẫn bằng tiếng Anh hiện không dược theo đuổi.

Trong khi chúng ta có thể hy vọng thấy những vai trò này của dịch thuật tiếp tục phát triển, các nhà nghiên cứu cũng có thể tìm tới những mô hình đăng tải bản dịch hiện có. Một số nhật báo tiếng Anh về khoa học môi trường, sinh học và nông nghiệp đã đăng tải phần tóm tắt nghiên cứu bằng tiếng Tây Ban Nha hay tiếng Pháp. Một số nhật báo lại cung cấp bản dịch của các nghiên cứu ban đầu được đăng tải trên các tạp chí nước ngoài. Những nhật báo khác lại đăng tải nghiên cứu trong nhiều ngôn ngữ – mặc dù không may là tới nay số lượng này còn rất ít.

Một ý tưởng khác cho các nhật báo sẽ là cung cấp các phiên bản trực tuyến của nghiên cứu gốc được dịch ra các thứ tiếng – đây có thể là một lựa chọn theo mô hình truy cập mở trả tiên-để-xuất bản. Các nhà nghiên cứu cũng có thể đăng bản dịch nghiên cứu của mình trên trang web phòng nghiên cứu, hay các mạng xã hội khoa học như Research Gate. Các trường đại học có thể phát triển theo hướng trực tuyến, cho phép kho dữ liệu các nghiên cứu quan trọng của họ được dịch sang các ngoại ngữ mục tiêu. Đây sẽ là cách giúp họ nâng cao danh tiếng trên trường quốc tế, tạo ra những mạng lưới học thuật mới và không gian hợp tác mới.

Khoa học chưa bao giờ chỉ đơn thuần là các dữ liệu. Ngôn ngữ chúng ta dùng để giao tiếp sẽ ảnh hưởng đến sự tự tin và khả năng thuyết phục của chúng ta, cách chúng ta diễn đạt những ý kiến phức tạp và nhiều sắc thái, cũng như cách chúng ta đánh giá giá trị của những tư tưởng và những tác giả mới. Một ngày kia, máy tính có thể thực hiện những bản dịch khoa học chính xác, nhưng cho tới ngày đó, các nhà khoa học vẫn sẽ cần mọi sự giúp đỡ họ có thể nhận được.


DỊCH SỐ là một trong số những nhà cung cấp dịch vụ dịch thuật hàng đầu tại Hà Nội. Ngoài ra, công ty còn cung cấp dịch vụ dịch thuật đối với hơn 20 loại ngôn ngữ khác nhau. Công ty Dịch Số đáp ứng nhu cầu dịch thuật tài liệu kỹ thuật, pháp lý, học thuật, y học và marketing, cùng nhiều loại tài liệu khác. Quý khách hàng vui lòng tham khảo thêm thông tin trên website http://www.dichso.com/ hoặc liên hệ hotline +84 934 425 988.

Share this post

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *